Adler Aile Terapisi

Evliliklerin daha sağlıklı iletişim ve daha mutlu bir şekilde sağlanabilmesi için çiftlerin çeşitli yöntemler kullanılan aile terapisi almalarında fayda bulunmaktadır. Aile terapisinde birey yaşadığı olumlu ve olumsuz duygu ve düşünceyi paylaşarak kendisini rahatlatır. Her açıdan rahatlayan birey eşine karşı daha empatik bakmaya ve davranmaya başlar. Empati düzeyindeki artış ile ailedeki bireyler birbirlerine karşı olumlu bakış açısı ile bakmaya başlıyorlar.
Aile terapisi alanında çok sayıda teknik bulunmaktadır. Aile terapisi teknikleri, aileyi daha iyi anlamak, sorunlarını tanımlamak, analizler yapmak ve tedaviye tasarlayıp planlamak şeklinde oluşturulmuş yöntemlerdir. Aile terapisi alanında çok fazla yöntem ve teknikler bulunmaktadır. Bu teknikler, terapötik iletişim başta olmak üzere bir dizi müdahaleyi içerecek şekilde gelişmektedir.
Adler aile terapisi, ailelerin karşılaşabilecekleri birçok türdeki sorunlarla baş etmede önemli yollar sunmaktadır. Psikoterapi sürecinde kullanılacak teknikler, birçok psikolojik kuramsal yaklaşımlardan da oluşabilmektedir. Adler yaklaşımını benimseyen psikolojik danışmanlar, danışma süreci boyunca aileyi psikolojik anlamda destekleyerek ve özgüvenlerini arttırarak, aile bireylerine ev ödevi verme, görevler verme, bunları takip etme ve rol oynama gibi teknikleri de kullanmayı tercih ederler.
Adler’in aile danışmanlığı ve danışma tekniklerine göre, sosyal sistemin temeli ailedir. Bu nedenle bireyler ait olmanın ve etkileşimin nasıl olduğunu aileden öğrenirler. Ailelerde ortaya çıkan problemler ve işlevsel olmayan davranışlar aile içerisindeki hayal kırıklıklarından veya aile içerisinde kabul görememekten kaynaklanır. Adler’e göre ailenin dinamik hale getirilmesinde ailenin; karar verme, görüşme yapma, davranışları değiştirme konularındaki becerilerini iyi kullanmaları gerekmektedir. Ek olarak da ailenin sınırları, özellikle yakın ilişkide sınırlar ve aile kuralları tespit edilmelidir. Ek olarak da ailenin sınırları, özellikle yakın ilişkideki sınırlar ve aile kuralları tespit edilmelidir. Aile bireylerinin sosyal rolleri belirlenmeli, ailenin mitleri fonksiyonel hale getirilmeli, ailenin iletişim olgusunun yapısı fonksiyonel hale getirilmelidir(Kesici, 2013).

ADLER AİLE TERAPİSİ TEKNİKLERİ

1. Tipik Gün
Öncelikle bu teknik yazılı olarak da uygulanabilir. Aile üyeleri sabah uyandıktan akşam uyuyana kadar geçen süre içerisinde neler yaşadıklarını anlatır veya yazılması istenir.
Uykudan uyanıp gece yatana kadar geçen zaman içerisinde bireyin kendisini yıpratan olumsuz duygu eve düşünceleri ortaya çıkar. Bunları analiz eder. Bazen kişinin kendisini yıpratan ama farkında olmadığı duygu ve düşüncelere farkındalık kazanmak ve çözüm yolları bulmak için bu teknik de oldukça önemlidir.

2.Erken Hatırlatmalar

Her bir aile üyesi çocukluğundan hatırladığı 8 hatırasını paylaşır. Bu hatıraların tanımlanması içeriğe ve gelişimsel olgunluğa göre analiz edilir. Bu hatıralar çoğunlukla aile üyeleri tarafından yapılandırılır, ancak onlar kişinin öz benliği ile ilgili bilinçaltı amaçlarını tanımlamaya yardımcı olur(Casrlson, Sperry, Lewis, 2005).
Anne, babanın veya evde yaşayan tüm herkesin çocukluk döneminde yaşadığı hatıralardan 8 tanesini hatırlamak kolay olmayabilir. Geçmiş yaşantılarla psikolojik hatırlatmalar ortaya çıkacaktır. Bu makalemi okuyan herkesten “Çocukluk döneminizde yaşadığınız 8 hatırayı zihninizde canlandırın, bakalım neler hatırlayacaksınız?” .
Bu hatıralardan 6 yaş öncesi olanlar neler, eşlerin çocukluk dönemi hatıralarından yaş ve gelişim dönemlerine uygun hatıralar mı diye analiz edilir.
3.Aile Konseyi
Ailenin yeniden yapılandırılmasında kullanılan tekniklerden biri olan aile konseyi terapisi, özellikle çok çocuklu ailelerde yaşanan iletişim aksaklık ve sorunların giderilmesinde kullanılan bir tekniktir.
Ebeveynlerin çocukları ile iletişimde baskıcı, kaygılı, bağımlı veya ilgisiz olması yerine demokratik aile yapısı olması konusunda aile konseyi terapisi ile sağlanabilmektedir.
Karşılıklı saygı aile konseyi terapisinde çok önemlidir. Aile bireyleri karşılık saygıyı öğrenirse ve birbirlerine empatik yaklaşırlarsa olumlu yönde ilerlemeler olur. Ailedeki tüm bireyler anne, baba, çocuklar aile konseyinin üyeleridir. Aile konseyinin üyesi demek tüm herkese hakların verildiği ve tüm herkesin duygu ve düşüncelerini ifade ettiği bir konseydir.
Aile konseyinde tüm aile bireyleri evde bir lider eşliğinde bir araya gelir. Bu lider anne veya baba olabilir. Ev içi iletişim, sorumluluklar gibi başlıklarda tüm üyeler duygu ve düşüncelerini ifade edip yazılı kararlar oluştururlar. Bu kararları uygulamaya geçirmek için de çaba emek sarf etmek önemlidir. Eğer yazılı ve sözlü olarak oluşturulan ev içi veya dışı kurallara uyum sağlanılmazsa problemler oluşur. Ancak bu kurallara uyum sağlanması hem anne babaların hem de çocukların evde başta olmak üzere hayatlarına daha sağlıklı ilerlemelerini sağlayacaktır.

4. Aile Burcu (Takımyıldızı)
Aile fertlerinin doğum sırası takımyıldızı – aile burcunda önemlidir. Bireyin aile içerisindeki gerçek yeri ve konumu hakkındaki algısı, kendi bakış açısı ve psikolojisi, gerçekteki sırasından daha önemlidir.
Adler Aile Konumlandırması;
En büyük kardeş,
İki kardeşten ikincisi,
Ortanca,
En küçük kardeş,
Tek çocuk şeklinde konumlandırmalar vardır.
Bu konumlandırmada Adler Kuramında ilk çocuk, en büyük çocuk olmuş olmanın verdiği etkiden, ikinci çocuk olana kadar tek ve tüm ilgi onun üzerindedir, ikinci çocuk olduktan sonra kardeş kıskançlığı denilen süreç başlayabilmektedir. En büyük çocuk tüm ilgi ve sevgiyi kardeşi ile paylaşmak zorunda kalabilmektedir. Bununla birlikte kardeşi ile yaşanan oyuncak, eşya, sevgi, ilgi paylaşımı çocuğun psikolojisini her açıdan etkileyebilir.

İkinci Çocuk;
İkinci çocuk doğduğu andan itibaren sevgiyi, ilgiyi paylaşmayı öğrenir.
Sevgi ilgiyi, eşyaları vs. paylaşmayla doğan ikinci çocuk ablasına, abisine karşı yarıştaymış gibi davranabilmektedir.

Ortanca Çocuk;
Genelde arada kalan çocuk şeklinde kendisini düşünebilir. Bunedenle kendi çabaları ile iyi yerlere gelebilmek için, daha fazla ders çalışma veya başka ilgi ve yeteneklerini ortaya çıkarma çabası olabilmektedir.

En küçük çocuk;
Çoğunlukla ailenin en çok şımartılanı olmaya alışmıştır. Ailenin en küçük bireyi olmasından kaynaklı her istediği yapılmış olma ihtimali vardır.

Tek çocuk;
Tek çocuk olmasından kaynaklıPaylaşma ve işbirliğini öğrenmemiş olabilir. Aile üyeleri tek çocuk olmasından kaynaklı tüm ilgi ve sevgiyi tek çocuğa gösterebilir. Tek çocuk bütün ilgi ve sevgiyi kendi üzerinde görmeye alışık olduğu için bu durumu görmezse duygusal anlamda çökkünlük yaşayabilir.

Adler Aile Terapisinde bir çok yöntem ve teknik vardır. Bu yöntem ve tekniklerden ailelerde yaşanan olaylara, durumlara bağlı kullanılabilmektedir. Eğer eşler birbirleri için, çocukları için sağlıklı iletişim ve daha çok mutluluk duyma için Adler terapide istenilen ev ödevleri veya yapılması gerekenleri yapıyorlarsa aile ortamı daha sağlıklı ve mutlu olacaktır.

Kaynaklar

Kesici, Ş.(2013). Aile Danışmanlığı Basılmamış Ders Notları. Konya
Casrlson J., Sperry, L. & Lewis, J. A. (2005). Family Therapy Techniques: Integration and Tailoring Treament. New York: Routledge.